ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว (Progestrogen-only pills – POP, Mini pills) จะมีโปรเจสโตเจนเพียงอย่างเดียว เป็นยาคุมกำเนิดที่ทำออกมาเพื่อลดอาการข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจน มีกลไกการออกฤทธิ์ทำให้มูกบริเวณปากมดลูกเหนียวข้นมากขึ้น (อสุจิผ่านเข้าไปผสมกับไข่ได้ยาก) เยื่อบุโพรงมดลูกบางลงและฝ่อไปจนไม่เหมาะกับการฝังตัว ช่วยลดการเคลื่อนที่ของไข่ตามท่อนำไข่ และยับยั้งไม่ให้ไข่ตกโดยการควบคุมแบบย้อนกลับ และยับยั้งการหลั่งฮอร์โมน FSH และ LH ยาคุมชนิดนี้ในหนึ่งแผงจะมี 28 เม็ด กินได้ทุกวันโดยไม่ต้องหยุด เมื่อกินหมดแล้วก็กินแผงใหม่ต่อได้เลย ส่วนใหญ่กินแล้วจะไม่มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน (เพราะไม่มีเอสโตรเจน) แต่อาจมีประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอบ้าง หรือประจำเดือนอาจขาดโดยไม่ได้ตั้งครรภ์ก็ได้ ซึ่งเป็นผลมาจากยานั่นเอง ส่วนชนิดที่มีจำหน่ายก็คือ ซีราเซท (Cerazette) และเอ็กซ์ลูตอน (Exluton) โดยซีราเซทนั้นจะคุมกำเนิดได้ดีกว่าและมีประจำเดือนกะปริดกะปรอยน้อยกว่าครับ
ข้อดี : ข้อดีของการใช้ยาคุมกำเนิดชนิดนี้ก็คือไม่ค่อยทำให้เป็นสิวเป็นฝ้า ช่วยลดการปวดท้องก่อนมีประจำเดือน ลดการเสียเลือดจากการเป็นประจำเดือน (จึงช่วยป้องกันการเกิดโรคโลหิตจางได้) เหมาะกับผู้ที่มีอายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไป ผู้ที่สูบบุหรี่มาก (มากกว่า 15 มวนต่อวัน) ผู้ที่ไวต่อฮอร์โมเอสโตรเจน (ทำให้เกิดอาการข้างเคียงต่าง ๆ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ฯลฯ) และวัยรุ่นที่กลัวผลเสียของยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมที่มีเอสโตรเจน (แต่ก็ยังเสี่ยงตั้งครรภ์สูงอยู่ดี จึงไม่แนะนำให้ใช้ครับ) ไม่ลดปริมาณน้ำนมของคุณแม่ จึงเหมาะสำหรับผู้ที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ (สตรีหลังคลอดบุตรไม่กี่เดือน) เพราะโปรเจสโตเจนจะไม่ยับยั้งการหลั่งน้ำนม และไม่ทำให้คุณภาพของน้ำนมเสื่อมลง (เมื่อเลิกให้นมลูกแล้วจึงค่อยเปลี่ยนไปใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมแทนก็ได้) และเนื่องจากไม่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนเป็นส่วนประกอบจึงช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดอุดตันหรือโรคที่เกี่ยวกับหลอดเลือดหัวใจอื่น ๆ และยังไม่ถูกรบกวนจากการแปรสภาพยาจากการใช้ยาปฏิชีวนะแบบยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมที่มีเอสโตรเจนผสมอยู่
ข้อเสีย : มีความเสี่ยงในการตั้งครรภ์มากกว่าการใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม เพราะสามารถยับยั้งการตกไข่ได้เพียง 60% เท่านั้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ที่มีอายุน้อยอาจใช้ไม่ได้ผล (พบว่าทำให้เกิดการตั้งครรภ์ได้ถึง 8% หลังจากการใช้อย่างถูกต้องเป็นเวลา 1 ปี) หากใช้ยาไม่ถูกต้องหรือลืมกินยา จะทำให้มีความเสี่ยงตั้งครรภ์สูง และมีความเสี่ยงสูงที่จะทำให้เกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูกด้วย นอกจากนี้ยังมีผลเสียในเรื่องของประจำเดือนที่ผิดปกติได้ง่าย เช่น ประจำเดือนอาจคลาดเคลื่อนหรือหายไปเลยก็ได้ หรืออาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอยได้บ้าง เป็นต้น ด้วยเหตุนี้จึงทำให้คนทั่วไปไม่นิยมใช้กันครับ
ซีราเซท (Cerazette) และเอ็กซ์ลูตอน (Exluton)
ชื่อการค้า อังกฤษ : Cerazette,Exluton
ชื่อการค้า ไทย : ยาคุม เอ็กซ์ลูตอน 28 เม็ด,ยาคุม ซีราเซท 28 เม็ด
ปริมาณ/ขนาดบรรจุ : 28 เม็ด / แผง
สรรพคุณ : ใช้เป็นยาคุมกำเนิด
วิธีใช้ : วิธีการรับประทาน
- ยาเม็ดคุมกำเนิดแบบ 28 เม็ด ให้เริ่มกินเม็ดแรกเมื่อประจำเดือนมาวันแรก จากนั้นกินต่อไปตามลูกศรวันละเม็ดจนหมดแผง เมื่อหมดแผงแล้วให้กินต่อแผงที่สองต่อทันที โดยไม่ต้องสนใจว่าประจำเดือนจะมาอีกครั้งหรือยัง
- กรณีลืมรับประทานยา 1 วัน ให้รับประทานเม็ดทีลืม พร้อมกับยาที่ต้องทานในวันนั้นๆ รวมเป็น 2 เม็ด
- กรณีลืมรับประทานยา 2 วัน ให้รับประทานยาเม็ดที่ลืม พร้อมกับยาที่ต้องทานในวันนั้นๆ รวมเป็น 2 เม็ด 2 วัน
- กรณีลืมทานยา 3 วัน ให้ทิ้งยาแผงนั้นได้เลย เพราะใช้คุมกำเนิดไม่ได้ผลแล้ว เดือนนั้นต้องคุมกำเนิดโดยการใช้ถุงยางอนามัยแทน เมื่อประจำเดือนมาแล้วจึงเริ่มกินยาคุมแผงใหม่
คำเตือน :
1. ห้ามใช้กับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดอุดตัน และโรคตับ
2. ไม่ควรใช้ในสตรีที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดหลอดเลือดอุดตัน เช่น มีประวัติเป็นโรคหลอดเลือดอักเสบ โรคอ้วน เบาหวาน และความดันโลหิตสูง
3. ระมัดระวังการใช้ในสตรีที่สูบบุหรี่โดยเฉพาะสตรีที่อายุมากกว่า 35 ปี ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
4. หากใช้ยานี้แล้วมีอาการผิดปกติให้รีบปรึกษาแพทย์
ทางเว็ปไซต์ www.ยาคุมฉุกเฉิน.com ไม่ได้จำหน่ายยาคุมหรือยาคุมฉุกเฉิน
ผ่านเว็ปไซต์การนำข้อมูลยาคุมมาใส่ในช่องสินค้านี้เป็นเพียงการ
จัดการข้อมูลที่ทำให้ประชาชนที่ต้องความรู้สามารถดูได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น
สำหรับคนไข้ที่ต้องการใช้ยาคุมแนะนำปรึกษาแพทย์ หรือ เภสัชกรทุกครั้ง

1. ดาวน์โหลดแอพ Chiiwii LIVE
แอนดรอย์แอพ https://goo.gl/1njuCS
iOS(iphone)แอพ https://goo.gl/nfvvr5
2. ลงทะเบียนฝั่ง "ฉันเป็นคนไข้"
เข้าไปเช็คอีเมล และกดลิ้งค์ "ยืนยันอีเมล"
ที่ระบบส่ง ไปให้ (หรือกดลงทะเบียนผ่าน FB)
3. พิมพ์ "ภก.อติรุจ ชวลิตวัชระ"ในช่องค้นหาหรือเลือก ร้านขายยาคลีนิกยา ช่องคลินิก
3.1 ระบุบวันและเวลาที่คุณสะดวก
3.2 เลือกช่องทางในการติดต่อ แชท หรือ โทรศัพท์ หรือ วีดีโอคอล
3.3 ระบุบ อาการ หรือ โรคที่ต้องการปรึกษา
3.4 ระบุ ยา อาหารที่คนไขแพ้และโรคประจำตัว
3.5 กรอกหมายเลขโทรศัพท์คนไข้.
พิเศษสำหรับท่านที่ต้องการใช้ ***ฟรี*** ติดต่อขอ CODE สำหรับใช้ฟรีได้ที่ Line: @clinicya หรือ http://bit.ly/2wIAzdP
4. รอเวลาที่ท่านได้นัดกับเภสัชกร เภสัชกรจะติดต่อท่านผ่าน App Chiiwii Live
***ข้อแนะนำการติดต่อ***
1. เชื่อมสัญญาณ INTERNET ผ่าน WIFI
(ถ้าไม่มีสามารถใช้สัญญาณโทรศัทพ์ปกติได้)
2. เปิด Airplan Mode ( เปิด wifi ไว้ได้ )
3. อยู่ในบริเวณที่เสียงรบกวนน้อย
4. ใช้สายเสียงหูฟัง+ไมค์จะทำให้เสียงชัดเจนขึ้น
----------------------

